حسن تعلیل یکی از زیباترین و یا حتی زیباترین آرایهی ادبیات فارسی است. وقتی شاعر یا نویسنده برای موضوعی دلیلی غیر واقعی بیاورد به گونه ای که این دلیل بتواند خواننده را قانع کند ، آرایه ی حسن تعلیل پدید میآید. حسن تعلیل در لغت به معنای برهان و دلیل نیکو آوردن است. گرچه این دلیل ، واقعی، علمی یا عقلی نیست اما مخاطب آن را دلپذیر تر از علت اصلی مییابد. نمونه هایی از این آرایه